Voordrachten

Het huidige geneeskundige model wordt geconfronteerd met een dilemma: enerzijds heeft zij in belangrijke mate bijgedragen tot de toename in levensverwachting.

Anderzijds biedt zij geen of onvoldoende antwoord op de toenemende discrepantie tussen levensverwachting, ‘lifespan’, en het aantal jaren dat een persoon heeft met nog een goede levenskwaliteit, ‘health span’.

Het verschil tussen deze 2 bedraagt gemiddeld 20 levensjaren, of met andere woorden een tijdspanne van 20 jaar die we zullen doorbrengen met een of andere belangrijke beperking.


Anders gesteld, een verbetering in de behandeling van verschillende ziektes afzonderlijk heeft bijgedragen tot een langere levensduur, maar tegelijkertijd tot meer jaren die we niet in goede gezondheid doorbrengen. In deze voordracht worden uiteengezet waarom er nood is aan een nieuw paradigma in de gezondheidszorg.

Aan deze nood wordt invulling gegeven door de nieuwe medische discipline Lifestyle Medicine.

… and medicine thy food.

Hippocrates wist het al lang geleden. En toch is er in de huidige geneeskunde verbazingwekkend weinig aandacht voor voeding.

Nochtans zijn we voor al onze biochemische processen, van cel- over orgaan- tot systeemniveau aangewezen op de aanwezigheid van allerlei nutriënten die we enkel via onze voeding kunnen opnemen en de hoeveelheid data over het belang van voeding en voedingspatronen in ziekte en gezondheid is substantieel en in stijgende lijn. Toch wordt geen dag van de jarenlange artsenopleiding zelfs maar aan basiskennis over voeding besteed, waardoor aandacht voor of kennis over voeding ontbreekt in het parate kennispakket van de meeste artsen en het dus ook nauwelijks in een kabinet ter sprake komt.

Nochtans hoeft het allemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Je hoeft geen hooggespecialiseerde voedingsdeskundige te zijn om algemeen goed en onderbouwd gezond voedingsadvies te geven aan patiënten in bepaalde klinische situaties. Gezonde voeding gaat niet over ingewikkelde dieetschema’s…

Deze voordracht, bedoeld voor artsen, geeft een overzicht van basiskennis in spijsvertering en stofwisseling van nutriënten, de impact op ziekte en gezondheid, en hoe elke arts evidence based voedingsadvies kan geven in de dagelijkse praktijk met meetbare resultaten.

Lichaamsbeweging is één van de 8 peilers binnen Lifestyle Medicine die worden ingezet om de ontwikkeling en progressie van chronische aandoeningen (de zogenaamde noncommunicable chronic diseases, afgekort NCDs) tegen te gaan.

De gezondheidsvoordelen van lichaamsbeweging zijn alom gekend. Deze uiteenzetting zal met name zaken bespreken die minder goed of zelfs niet gekend zijn: (1) lichaamsbeweging is de belangrijkste bijdragende factor tot levenskwaliteit op oude en zelfs heel oude leeftijd, (2) lichaamsbeweging behelst eveneens krachttraining en behoud van spiermassa: behoud van spiermassa blijkt even krachtig te zijn als cardiorespiratoire fitheid voor behoud van levenskwaliteit op oude leeftijd, (3) stabiliteitsoefeningen zijn het centrale platform waarop cardiorespiratoire fitheid en krachttraining dienen te ‘rusten’.

Stabiliteitstraining voorkomt met name de blessures die optreden tijdens kracht- en/of cardiotraining. Dit gegeven verklaart waarom oudere personen minder of helemaal geen lichaamsbeweging meer doen, ze kunnen niet meer door blessures en geassocieerde pijnklachten.

We worden om onze oren geslagen met allerhande adviezen over hoe we gezonder in het leven moeten staan. Ongetwijfeld een goede evolutie; nog veel meer aandacht zou moeten gaan naar preventie. Maar we mogen ons terecht afvragen waar al die goedbedoelde adviezen vandaan komen en waarop ze gebaseerd zijn, wetenschappelijk bekeken dan.

Is ontbijt werkelijk de belangrijkste maaltijd van de dag? Bestaat er überhaupt een wetenschappelijke reden om mensen onder de koude douche of in het ijsbad te krijgen?

De impact van levensstijl op ziekte en gezondheid is enorm
Chronische, niet-overdraagbare aandoeningen zijn dé uitdaging van de moderne geneeskunde.

Acute pathologieën hebben we met succes onder controle gekregen door verbetering van onze leefomstandigheden inzake hygiène en de vooruitgang van de farmacologische en technologische geneeskunde. De levensverwachting was nooit zo hoog….maar er is een keerzijde aan dat succesverhaal…we betalen ons langer leven met een nooit geziene ziektelast aan chronische aandoeningen die de kosten van de gezondheidszorg de pan uit doen rijzen.

Chronische aandoeningen die maar al te vaak hun oorsprong hebben in de manier waarop we in het leven staan en met het leven omgaan: onze levensstijl.
De groeiende aandacht voor een gezonde levensstijl in de aanpak van chronische welvaartsziekten is meer dan ooit nodig, en liefst zo vroeg mogelijk, want voorkomen is zoveel beter dan genezen.

Maar hoe begin je eraan…gezond eten, meer bewegen…hoe dan en hoeveel.

Een ‘start to’ leefstijlgeneeskunde.